Χαράσσοντας μία κερδοφόρα πορεία σε έναν κόσμο με διακυμάνσεις στις τιμές των μετάλλων.

Γράφει ο Σπύρος Κοκκόλης, Deputy CFO & Strategic Procurement of Non-Ferrous Metals and Energy, VIOHALCO

Όπως υποσχεθήκαμε στο προηγούμενο τεύχος (πατήστε εδώ για να διαβάσετε το άρθρο), θα εξηγήσουμε τον μηχανισμό μέσω του οποίου η ElvalHalcor, καθώς και άλλοι μεταποιητές μετάλλων, εμφανίζουν διακυμάνσεις στην κερδοφορία τους (EBITDA, EBIT και EBT). Αυτές οι διακυμάνσεις, ωστόσο, δεν επηρεάζουν την επαναλαμβανόμενη κερδοφορία τους, η οποία αποτυπώνεται καλύτερα μέσω των προσαρμοσμένων μεγεθών, όπως το a-EBITDA και το a-EBIT.

Για να κατανοήσει κανείς αυτόν τον μηχανισμό, πρέπει πρώτα να κατανοήσει μια βασική αρχή με την οποία λειτουργούν οι περισσότεροι μεταποιητές: δεν κερδοσκοπούν στις τιμές των μετάλλων. Αντίθετα, προσπαθούν να «παντρέψουν» όλες τις πωλήσεις και τις αγορές τους μέσα σε μια περίοδο, τιμολογώντας τις στις ίδιες τιμές LME (London Metal Exchange). Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία που παράγει φύλλα αλουμινίου αγοράζει όλες τις πρώτες ύλες της (π.χ. χελώνες αλουμινίου) στη μέση τιμή LME του μήνα και πουλάει όλα τα φύλλα αλουμινίου της πάλι στη μέση τιμή LME του μήνα, και αν οι ποσότητες που αγοράζει και πουλάει είναι ίσες, η εταιρεία θα παραμείνει αδιάφορη ως προς τη μηνιαία τιμή LME. Φυσικά, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη, και δεν συμπίπτουν όλες οι αγορές και οι πωλήσεις σε ό,τι αφορά την τιμολόγηση. Εδώ έρχεται ο μηχανισμός αντιστάθμισης κινδύνου (hedging), μέσω χρηματιστών LME ή συμβολαίων OTC, που διασφαλίζει ότι όλα τα μέταλλα που αγοράζονται τελικά πωλούνται χωρίς κέρδος ή ζημία (στην τιμή LME), ανεξάρτητα από τις καθημερινές ή περιοδικές διακυμάνσεις στις αγορές, τις πωλήσεις ή τα αποθέματα.

Ετσι, αν για παράδειγμα μια εταιρεία πουλάει κατά μέσο όρο 10.000 τόνους μετάλλου κάθε μήνα (120.000 τόνους ετησίως), θα πρέπει επίσης να αγοράζει ακριβώς την ίδια ποσότητα μετάλλου (120.000 τόνους). Πάνω στην τιμή του μετάλλου, η εταιρεία προσθέτει την τιμή μετατροπής, για να καλύψει το κόστος παραγωγής και να αποκομίσει κέρδος.

Τώρα, φανταστείτε ότι η τιμή του αλουμινίου ήταν σταθερή για αρκετά χρόνια στα 2.000 €/τόνο, αλλά φέτος αυξάνεται στα 3.000 €/τόνο. Ποια θα είναι η άμεση επίδραση στην κερδοφορία της εταιρείας; Καμία, εφόσον ισχύουν τα παραπάνω. Το κόστος πωληθέντων (COGS) θα αυξηθεί, αλλά το ίδιο θα συμβεί και με τις πωλήσεις, καθώς οι ποσότητες και οι τιμές εξισορροπούνται μέσω του μηχανισμού αντιστάθμισης. Το τελικό αποτέλεσμα θα παραμείνει ανεπηρέαστο.

Ωστόσο, εδώ έρχεται η μέθοδος αποτίμησης και περιπλέκει τα πράγματα. Παραδοσιακά, οι μεταποιητές μετάλλων προτιμούσαν μεθόδους όπως η LIFO (last-in-first-out), που ευθυγραμμίζεται καλύτερα με τις παραπάνω αρχές και το παράδειγμα. Η LIFO προτιμήθηκε όχι μόνο για φορολογικούς λόγους αλλά και επειδή αντικατοπτρίζει καλύτερα το συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο. Ωστόσο, τα πρότυπα IFRS απαιτούν τη χρήση της μεθόδου FIFO (first-in-first-out) είτε του σταθμισμένου μέσου όρου.

Με αυτές τις μεθόδους, το αρχικό απόθεμα και η αποτίμησή (αξία) του παίζουν σημαντικό ρόλο στους υπολογισμούς. Αν μια εταιρεία διατηρεί απόθεμα τριών μηνών σε όλα τα στάδια παραγωγής (πρώτες ύλες, ημιτελή προϊόντα, τελικά προϊόντα), αυτό θα ανέρχεται σε 30.000 τόνους (με βάση τις μηνιαίες πωλήσεις 10.000 τόνων). Αν αυτό το απόθεμα αποτιμάται στα 2.000 €/τόνο στην αρχή του έτους, θα επηρεάσει το COGS. Με τη μέθοδο FIFO, το COGS θα είναι 2.750 €/τόνο, ενώ οι πωλήσεις θα είναι 3.000 €/τόνο. Το τελικό απόθεμα θα αποτιμάται στα 3.000 €/τόνο, αντικατοπτρίζοντας τις τελευταίες αγορές του μήνα. Με τη μέθοδο σταθμισμένου μέσου όρου, τόσο το COGS όσο και το τελικό απόθεμα θα αποτιμώνται στα 2.800 €/τόνο.

Και οι δύο μέθοδοι θα εμφανίζουν κέρδη από τις πωλήσεις μετάλλων και θα αυξήσουν την αξία του εναπομείναντος αποθέματος στην τρέχουσα τιμή ή κοντά σε αυτήν. Αλλά είναι αυτό το κέρδος πραγματικό; Υποστηρίζουμε ότι δεν είναι, ειδικά καθώς οι τιμές των μετάλλων δεν αυξάνονται πάντα και παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις με την πάροδο των ετών. Για αυτό και συχνά, τα αποτελέσματα αυτά τα αποκαλούμε «λογιστικά».

Επιστρέφοντας στο παράδειγμα, αν την επόμενη χρονιά οι τιμές υποχωρήσουν ξανά στα 2.000 €/τόνο, θα καταγραφούν ζημίες τόσο με τη μέθοδο FIFO όσο και με τη μέθοδο σταθμισμένου μέσου όρου. Αυτές οι διακυμάνσεις δημιουργούν ένα φαινόμενο «γιο-γιο» στην κερδοφορία βραχυπρόθεσμα, που δεν αντικατοπτρίζει το πραγματικό επιχειρηματικό μοντέλο και την απόδοση.

Ακόμη πιο σημαντικό, αυτά τα κέρδη ή οι ζημίες δεν αντιστοιχούν σε ταμειακές ροές. Δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα καμία μέθοδος αποτίμησης που να μπορεί να αλλάξει το υπόλοιπο του τραπεζικού σας λογαριασμού.

Κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι αυτές οι μέθοδοι αντικατοπτρίζουν καλύτερα την τρέχουσα αξία της εταιρείας, αυξάνοντας την αποτίμηση του αποθέματος στο τέλος της περιόδου στην τρέχουσα αξία του (όταν είναι υψηλότερη από το ιστορικό κόστος). Ωστόσο, πιστεύουμε ότι η κατανόηση της λειτουργικής και επαναλαμβανόμενης κερδοφορίας μιας εταιρείας είναι πολύ πιο σημαντική.

Η ElvalHalcor είναι εδώ για να μείνει μακροπρόθεσμα. Οι τιμές των μετάλλων θα παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις, όπως και τα αναφερόμενα λογιστικά αποτελέσματα.

Αυτό αφήνει δύο βασικά ερωτήματα: Μένετε πραγματικά τόσο αδιάφοροι στις τιμές των μετάλλων; Και το τελικό αποτέλεσμα και οι ταμειακές ροές, μένουν ανεπηρέαστες από τις διακυμάνσεις τους;

Η σύντομη απάντηση είναι «όχι». Επηρεάζουν, σε κάποιο βαθμό, και με πολλούς τρόπους, τους οποίους θα εξετάσουμε σε μελλοντικό άρθρο. Τέλος, αφού χρησιμοποιείτε αντιστάθμιση κινδύνου και μεσίτες LME, γιατί δεν αντισταθμίζετε και όλο το απόθεμα (π.χ. αυτούς τους 30.000 τόνους στο παράδειγμα); Γιατί χρησιμοποιείτε την αντιστάθμιση μόνο για να εξισορροπήσετε τις πωλήσεις και τις αγορές σας; Αυτό είναι ένα ακόμη σημαντικό θέμα που θα καλύψουμε στο μέλλον.

Αυτό το άρθρο γράφτηκε για και δημοσιεύτηκε στο IR Newsletter, Νοέμβριος 2024, στην ενότητα Real Focus. Για περισσότερα νέα σχετικά με την ElvalHalcor, κάντε κλικ εδώ.